Slimme meters, ze zijn anno 2024 eerder regel dan uitzondering. Miljoenen Nederlanders hebben thuis de beschikking over zo’n slimme meter. Mocht dat bij u ook het geval zijn: de kans is groot dat uw slimme meter op zijn laatste benen loopt en dat u binnen 5 jaar een nieuw systeem moet hebben. Wat is er precies aan de hand?
Wat zijn slimme meters?
De slimme meter is het digitale alternatief voor de traditionele gas- en elektriciteitsmeter. Dankzij een netwerkverbinding kan het systeem automatisch uw maandelijkse verbruik doorsturen naar uw energieleverancier. Hierdoor hoeft u zelf niet meer de meterstanden door te geven. Via smartphone-apps en zogeheten energieverbruiksmanagers heeft u inzicht in uw actuele verbruik. Bovendien helpt het systeem bij het opsporen en verhelpen van stroomstoringen.
De ontwikkeling van de slimme meter in Nederland
Energiemaatschappij Oxxio heeft in 2005 de primeur en introduceert de slimme meter. Na 2012 hebben Rijksoverheid en de netbeheerders de verantwoordelijkheid over de systemen overgenomen. Inmiddels is het aantal huishoudens met een slimme meter dus ruim boven de 7 miljoen uitgekomen. Het apparaat is zelfs verplicht als u stads- of blokverwarming heeft, terwijl het ook een noodzakelijke voorwaarde is voor het afsluiten van een energiecontract met dynamische tarieven. Als u zonnepanelen heeft, wordt het gebruik van een digitale meter aanbevolen, maar een verplichting is er niet. U kunt de automatische uitleesfunctie uit laten schakelen, al moet u dan wel zelf uw meterstanden doorgeven. Let er verder op dat uw slimme meter mankementen kan vertonen, zoals blijkt uit dit artikel en uit deze uitzending van Meldpunt.
Lees ook: Salderingsregeling voor zonnepanelen blijft toch in stand: waar gaat het om?Waarom zijn veel slimme meters binnenkort aan vervanging toe?
De slimme meter is dus bijna aan zijn 20e verjaardag toe in Nederland. Maar ondertussen werpt de start van een nieuw tijdperk zijn schaduw vooruit. Zo’n 2,5 miljoen slimme meters zijn namelijk aan vervanging toe, tussen nu en 2029, blijkt uit onderzoek van NU.nl. Dat heeft te maken met het verouderde netwerk waar deze meters gebruik van maken: GPRS (General Packet Radio Service), ook wel 2,5G genoemd. Dit systeem zit in feite dus tussen 2G en 3G in – G staat voor ‘generatie’, zoals we in dit artikel uitleggen – maar inmiddels zijn we alweer een paar generaties verder. 4G maakt plaats voor 5G en ondertussen is 6G al in ontwikkeling.
Het GPRS-netwerk is dus nu al feitelijk achterhaald en gaat uiterlijk in 2029 definitief uit Nederland verdwijnen. Dat dit staat te gebeuren, is bij Netbeheer Nederland al langer bekend. “We zijn er zeker niet door overvallen, want we vervangen elk jaar al slimme meters. Net zoals uw telefoon, televisie of andere elektronische apparaten van tijd tot tijd vervangen moeten worden”, vertelt woordvoerder Theo Scholte namens Netbeheer Nederland aan MAX Vandaag. “Het is onderdeel van een ongoing process, een meerjarige planning. En het levert de consument dus geen extra kosten op.” Dat wil zeggen: de kosten die hiervoor noodzakelijk zijn, zijn al opgenomen in de netbeheerkosten op uw energierekening, die u dus sowieso al heeft betaald. Bestelt u zelf een nieuwe slimme meter, zonder dat uw netbeheerder die aanbiedt, dan gelden er voor u wel extra kosten.
En wat als deze operatie eenmaal achter de rug is? Miljoenen hedendaagse slimme meters maken gebruik van het 4G-netwerk. Gemiddeld gaan al deze G-systemen 10 jaar mee, dus het is een kwestie van tijd voordat ook 4G is verouderd. “Veel gasmeters versturen de meterstanden via de slimme elektriciteitsmeter. Maar de 1e generatie slimme gasmeters kan niet communiceren met de nieuwere generatie slimme elektriciteitsmeters”, benoemt Ben Woldring, oprichter van vergelijkingssite Gaslicht.com, tegenover NU.nl een volgende kwestie.
Lees ook: Hybride warmtepomp wordt na 2026 verplicht: maar hoe zit het met de vervuilende F-gassen?Hoe hoort u of uw slimme meter vervangen moet worden?
Kortom: ook uw slimme meter is gegarandeerd ooit aan vervanging toe is, of het nu binnen 5 jaar of op een langere termijn is. Of uw eigen slimme meter gebruik maakt van GPRS, weet uw netbeheerder. Zodra het systeem bij u thuis vervangen moet worden, neemt uw netbeheerder dan ook contact met u op. Deze maakt dan een afspraak om bij u thuis een nieuwe slimme meter te installeren, een operatie die meestal een half uur in beslag neemt. Netbeheer Nederland werkt bovendien aan een opvolger, de zogeheten modulaire meter die 25 à 30 jaar mee moet kunnen gaan. Dit systeem heeft als voordeel dat het de aansluiting met een ander netwerk kan maken, op het moment dat bijvoorbeeld 4G verdwijnt. Maar wanneer deze modulaire meter precies beschikbaar is, is nog niet bekend, laat Scholte desgevraagd weten.
(Bron: Archief, Meldpunt, NU.nl, Netbeheer Nederland, Bright, Oxxio, Gaslicht.com, RTL Nieuws, Rijksoverheid, Thuiszonnepanelen.nl, DDS Electronics. Foto: Rob Engelaar/ANP)
